13/1/10

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ

Περίληψη της Διάλεξης του χημικού Νίκου Κατσαρού (Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010).

Λίγοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι περισσότερες από τις τοξικές ουσίες που υπάρχουν στο περιβάλλον τελικά εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα. Οι διοξίνες και τα πολυχλωριομένα διφαινύλια (PCB, κλοφέν) είναι ουσίες που προκαλούν ορμονικές διαταραχές, επηρεάζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα και είναι ύποπτες για καρκινογενέσεις και τερατογενέσεις. Οι διοξίνες και το κλοφέν ανήκουν στην κατηγορία των ονομαζόμενων (POP,Persistent Organic Pollutants) Επίμονοι Οργανικοί Ρύποι, αφού παραμένουν στο περιβάλλον για περισσότερο από είκοσι χρόνια.
Λόγω βιομηχανικής δραστηριότητας και ανεξέλεγκτης εναπόθεσης επικίνδυνων αποβλήτων σε υπαίθριους χώρους, θάλασσα, χωματερές κλπ, σε πολλές περιοχές της χώρας υπάρχει επιβάρυνση του εδάφους από βαρέα μέταλλα, όπως ο υδράργυρος, ο μόλυβδος, το κάδμιο, το εξασθενές χρώμιο. Από μπαταρίες, υγρά αυτοκινήτων, επιμεταλλώσεις και άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες, φρούτα, λαχανικά, κρέας, προϊόντα κρέατος και ιχθυρά έχουν βρεθεί να είναι επιβαρημένα με βαρέα μέταλλα.
Μεγάλα ψάρια του ωκεανού βρέθηκαν να είναι μολυσμένα με διοξίνες και κλοφέν. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνονται συστηματικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα ψάρια για διοξίνες και υδράργυρο. Στη διάρκεια της θητείας μου στον ΕΦΕΤ, τέσσερις φορές μέσα σε ένα χρόνο δεσμεύτηκαν γαλέοι εισαγωγής με αυξημένες ποσότητες υδραργύρου.

Συχνά φρούτα και λαχανικά της χώρας μας έχουν επιστραφεί από χώρες-μέλη της Ε.Ε. διότι περιείχαν αυξημένες ποσότητες υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και νιτρικών λιπασμάτων.
Εκεί που υπάρχει σοβαρότερο πρόβλημα είναι από την αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων. Τα φυτοφάρμακα είναι τοξικές ενώσεις που όταν ανιχνεύονται υπολείμματά τους σε φρούτα και λαχανικά πάνω από επιτρεπτά όρια προκαλούν βλάβες στο ορμονικό σύστημα του οργανισμού και βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Από το 2004 η Ε.Ε. ενέκρινε την κυκλοφορία και την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων σπόρων και τροφίμων. Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα τα οποία κυκλοφορούν σήμερα στην Ε.Ε. είναι το καλαμπόκι, η σόγια, το ρύζι, ένα σπορέλαιο, το κραμβέλαιο και το βαμβακέλαιο. Τα προϊόντα όμως αυτά μπορεί να συμμετέχουν σε περισσότερα από 70 είδη καθημερινής διατροφής ζυμαρικά, αρτοσκευάσματα, μαγιονέζες, μπισκότα, γλυκίσματα, σοκολάτες, γκοφρέτες κλπ. Για να μπει η ετικέτα στα τσιγάρα ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία, πέρασαν περισσότερο από εβδομήντα χρόνια, το ίδιο για να αποσυρθεί ο μόλυβδος από την βενζίνη κλπ. Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον είναι οι περισσότερο ανησυχητικές. Όταν διαπιστωθούν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, θα είναι ήδη πολύ αργά, απλά θα παρακολουθούμε τις βλαβερές επιπτώσεις χωρίς να μπορούμε να παρέμβουμε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από 1/1/2004 απαγόρευσε την παραγωγή, εμπορία και χρήση ειδών που περιέχουν αμίαντο. Αυτό διότι έχει αποδειχθεί ότι ο αμίαντος εισπνεόμενος προκαλεί καρκίνο πνεύμονος, καρκίνο του μεσοθηλιώματος και αμιάντωση, μία εκφυλιστική ασθένεια των πνευμόνων. Παρόλο ότι για μεν τον εισπνεόμενο αμίαντο οι πιθανότητες πρόκλησης καρκίνου των πνευμόνων είναι μεγάλες, για τον αμίαντο κατάποσης με το νερό ή τα τρόφιμα, τα αποτελέσματα ερευνών είναι αμφισβητούμενα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: