7/6/09

Η αφίσα για την Διάλεξη με θέμα "Αναδυόμενο Σύμπαν"


Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή και περίληψη της Διάλεξης μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω.

Ευτύχης Μπιτσάκης (Σύντομο βιογραφικό)

Η περίληψη της Διάλεξης δημοσιεύεται μετά το σύντομο βιογραφικό.

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης γεννήθηκε το 1927 στο Κάδρος του Δήμου Καντάνου της Κρήτης. Σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, Θεωρητική Φυσική και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, είναι διδάκτορας της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Paris VIII και διδάκτορας Επικρατείας της Γαλλίας. Δίδαξε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Paris XI (Orsay) και Φιλοσοφία των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Paris VIII.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1976 εργάστηκε ως κύριος ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Το 1981 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Παλαιός υφηγητής Θεωρητικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, δίδαξε επί έξη έτη στο Φυσικό Τμήμα, Φιλοσοφία των Φυσικών Θεωριών. Ως επιστημονικός υπεύθυνος της Ομάδας Διεπιστημονικής Έρευνας στο Φυσικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχε την ευθύνη για την οργάνωση πολλών Πανελλήνιων και Διεθνών συνεδρίων. Επίσης είχε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του σεμιναρίου «Θεμέλια των Επιστημών» (Φυσικό τμήμα, 1977 - 1982). Τέλος, είχε την ευθύνη της δημιουργίας του περιοδικού Σύγχρονα Θέματα, μετείχε στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού Διαλεκτική και από το 1992 είναι εκδότης του περιοδικού Ουτοπία.
Στα μαθητικά του χρόνια ο Ευτύχης Μπιτσάκης πήρε μέρος στην Εθνική αντίσταση από τις τάξεις της ΕΠΟΝ. Στη διάρκεια του εμφυλίου καταδικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση για την πολιτική του δράση. Τον Απρίλιο του 1967 βρισκόταν στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας πήρε ενεργό μέρος στο αντιδικτατορικό κίνημα της Δυτικής Ευρώπης.

3/6/09

Το αναδυόμενο Σύμπαν: Οι φιλοσοφικές συνέπειες της Σύγχρονης Φυσικής. (Η περίληψη της Διάλεξης του κ. Μπιτσάκη)

Πρώτη μορφή «κοσμολογίας» ήταν ο μύθος. Ακολούθησαν οι φιλοσοφικές κοσμολογίες, κυρίως των αρχαίων Ελλήνων. Παρά την ύπαρξη του ηλιοκεντρικού προτύπου του Αρίσταρχου, στην αρχαιότητα επικράτησε το γεωκεντρικό πρότυπο, που πήρε την οριστική μορφή του με τη «Μέγιστη Σύνταξη» του Πτολεμαίου. Στον χριστιανικό μεσαίωνα το μοναδικό επιτρεπτό πρότυπο ήταν το γεωκεντρικό, σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία για τη Δημιουργία.
Εντούτοις τα ετερόδοξα πρότυπα λησμονήθηκαν εντελώς σ’ αυτήν την περίοδο. Με το έργο του Κοπέρνικου, του Γαλιλαίου, του Κέπλερ και του Νεύτωνα επιβλήθηκε το ηλιοκεντρικό πρότυπο, με μαθηματική βάση τη θεωρία του Νεύτωνα για τη βαρύτητα. Το πρότυπο αυτό, που ουσιαστικά αφορούσε το πλανητικό μας σύστημα, ήτανε μηχανιστικό. Ήταν συνεπώς συμβατό, τόσο με τη χριστιανική αντίληψη (για τον Θεό μηχανικό) όσο και με τον αναδυόμενο υλισμό των φυσικών επιστημών.
Οι θεωρίες του Αϊνστάιν (η ειδική και η γενική θεωρία της σχετικότητας), η ανάπτυξη της ατομικής και της πυρηνικής φυσικής και της φυσικής των στοιχειωδών σωματιδίων και η παράλληλη ανάπτυξη των ισχυρών μέσων παρατήρησης είχαν ως συνέπεια τη δημιουργία νέων κοσμολογικών προτύπων, με μαθηματικό πλαίσιο τη θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν.
Το κυρίαρχο κοσμολογικό πρότυπο είναι σήμερα το πρότυπο της μεγάλης έκρηξης, κατά το οποίο το Σύμπαν δημιουργήθηκε πριν από περίπου 15 δις. χρόνια μαζί με τον χώρο και τον χρόνο από μία σημειακή ιδιομορφία μηδενικού όγκου στην οποία βρισκόταν η ύλη σε άπειρη θερμοκρασία και πίεση.
Παρά την ύπαρξη στοιχείων που υπηρετούν το κυρίαρχο πρότυπο, ένα σύνολο από νέα δεδομένα οδηγούν σε νέα ερωτηματικά για το πρότυπο αυτό, ανοίγοντας τον δρόμο για μια καινούρια κατάσταση.
Κατά την ανάπτυξη του θέματος θα γίνει κριτική των φυσικών, επιστημολογικών προϋποθέσεων του προτύπου. Θα σκιαγραφηθούν και άλλα κοσμολογικά πρότυπα. Θα αναδειχθούν οι μαθηματικές δυσκολίες του προτύπου και οι αντιφάσεις με τα νέα παρατηρησιακά δεδομένα.
Εν τέλει θα σκιαγραφηθεί ένα κοσμολογικό πρότυπο σε αέναο γίγνεσθαι, με εξέλιξη των βασικών μορφών της ύλης και με ανάδυση ύλης από το υποκβαντικό επίπεδο. Το αναδυόμενο Σύμπαν είναι ένας χαρακτηρισμός σύμφωνος με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα.